Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Cięcinie

Obecny kościół w swej najstarszej części wzniesiony został w 1542 roku, jako kaplica filialna kościoła w Radziechowach.
Kolejnym ważnym okresem w dziejach kościoła Św. Katarzyny są lata 1666-1667, kiedy to staraniem ks. Stanisława Kaszkowicza – plebana radziechowskiego został znacznie rozbudowany przez powiększenie nawy i dostawienie wieży. 
Wydarzenie to zostało odnotowane pod datą 1666 roku w "Dziejopisie" Andrzeja Komonieckiego: "(...) Tegoż roku kościół Św. Katarzyny we wsi Cięcinie przyczyniony jest i z dzwonnicą nową zbudowany staraniem Jego Mości księdza Stanisław Kaszkowicza, dziekana i proboszcza żywieckiego, a plebana radziechowskiego natenczas."
Kościół św. Katarzyny w Cięcinie do roku 1789 funkcjonował jako filia kościoła prafialnego w Radziechowach. 
Pierwszym proboszczem powstałej parafii w Cięcinie został ksiądz Marceli Stupecki. 
Przez kilkadziesiąt lat nie dokonywano żadnych zmian w budynku kościelnym, dalsza rozbudowa nastąpiła dopiero w 1857 roku, kiedy to dobudowano nową zakrystię i skarbiec-oratorium.
W roku 1893, kiedy proboszczem był ks. Władysław Dobrzański rozpoczął się kolejny etap rozbudowy kościoła w Cięcinie. 
Pracami kierował Robert Fussgänger, budowniczy z Żywca. Dokonano wtedy wzdłużenia nawy i przesunięcia wieży na walcach ku zachodowi. W tym samym roku zbudowano także nowy babiniec i nową wieżyczkę na sygnaturkę. 
W rok później, czyli w 1894 r. dobudowano mały przedsionek przylegający do babińca.
W 1895 roku dotychczasowa budowla powiększona została o kaplicę św. Franciszka z Asyżu (obecny przedsionek przy kaplicy dobudowany został dopiero w 1928 roku).
Kaplica Św. Franciszka z Asyżu
W następnym roku (1896) Antoni Stopka – artysta z Makowa Podhalańskiego, wykonał malarstwo ścienne i stropowe. Kilkanaście lat później, w 1909 roku dach kościoła pokryto eternitem w miejsce starego pokrycia gontowego. 
W roku 1925 został zaprojektowany obecny hełm wieży (projektantem był krakowski architekt Wacław Krzyżanowski), gdyż poprzednia wieża z 1893 roku okazała się nieproporcjonalna w stosunku do wymiarów znacznie powiększonego kościoła. 
Realizacja projektu nastąpiła dopiero w roku 1932, kiedy to podwyższono ją o prawie 7 m. Po tej dacie nie rozbudowywano już kościoła św. Katarzyny, prowadzono jedynie bieżące prace remontowe. 
Do ważniejszych zaliczyć należy odnowienie wnętrza kościoła w latach 1949–1951, kiedy to proboszczem był ksiądz Jan Bryndza. Wykonano wtedy malowanie ścian i sufitu oraz renowację ołtarzy i obrazów (złocenia i polichromia). 
W tym samym okresie wymieniono zgniłe, dolne płazy ścian. 
Działania zabezpieczające budowlę kontynuowano na początku lat sześćdziesiątych wykonując podmurówkę z kamienia pod zapadające się ściany zewnętrzne oraz wzmacniając je dwoma filarami z cegły.
W latach 1990–1992 poczyniono szereg przedsięwzięć służących poprawie stanu technicznego kościoła. 
Pomimo wykonania tych prac kościół wymaga jeszcze wielu działań remontowo konserwatorskich służących utrzymaniu go w stanie używalności.
Jesienią 2010 r. wymienione zostało pokrycie dachu. Stare płyty eternitowe zastąpiono modrzewiowym gontem łupanym. 
Każdy gont wykonany został starą metodą, zgodnie z którą nie jest on cięty na mechanicznej pile, tylko ręcznie wycinany wzdłuż słojów drewna. W sumie na przykrycie świątyni w Cięcinie zużyto ok. 2,4 tys. m² gontu.
Kościół jest orientowany, konstrukcji zrębowej, natomiast wieża ma konstrukcję słupową.
Rzut budynku składa się z krótkiego prezbiterium zamkniętego trójbocznie, wydłużonej nawy i wieży od zachodu.
 Od północy przy prezbiterium i węższej części nawy dobudowana jest piętrowa zakrystia i babiniec z małym przedsionkiem, od południa przy węższej części prezbiterium stoi kaplica św. Franciszka z Asyżu.
W prezbiterium znajduje się pozorne sklepienie kolebkowe z 1884 r. Wyposażenie wnętrza jest barokowe. Znajdują się w nim liczne ołtarze. Ołtarzem głównym jest ołtarz Św.Katarzyny Aleksandryjskiej.
Św. Katarzyna Aleksandryjska – ołtarz główny
Nieznane jest jego pochodzenie, autorstwo wykonania, ani też fundacja. Przypuszcza się, że najstarsze elementy mogą mieć związek z przebudową kościoła w latach 1665-1666. 
Był wielokrotnie poddawany zabiegom renowacyjnym, chroniącym go przed niekorzystnym poziomem wilgoci w kościele. Ołtarz nie miał jednak większych przebudów, które zmieniłyby jego wygląd. 
W związku z tym jego dzisiejszy kształt może nosić cechy tego z XVII wieku.
Ołtarz św. Anny jest umieszczony po prawej stronie, w szerszej części nawy kościoła. Ołtarz pod wezwaniem św. Anny ma również swą ciekawą historię. 
Pochodzenie jego i ołtarza Najświętszego Serca Pana Jezusa, wiąże się z rozbudową kościoła w latach 1655-1657. 
Również budową i stylem jest bliźniaczo podobny do ołtarza Serca Pana Jezusa co świadczy, że pochodzą one z jednego okresu. Nieznany jest twórca tego sakralnego dzieła ani jego fundator.
 Ołtarz św. Anny podobnie jak i inne z kościoła św. Katarzyny jest wykonany z drewna polichromowanego. 
Dolna część ołtarza, czyli mensa o kształcie wypukłym, ułożona jest na dwóch gradusach (stopnie) i otoczona żeliwnymi balaskami odlanymi w hucie w Węgierskiej Górce. 
Na mensie stoi dwupoziomowa nastawa, której węższa część dolna zwie się predellą. Ta część ołtarza często miała zastosowanie w budowie ołtarzy gotyckich. 
Stąd słuszne przypuszczenia, że ołtarze Serca Pana Jezusa i św. Anny mają pewne cechy z epok przedbarokowych. Ołtarz Najświętszego Serca Pana Jezusa, zwany wcześniej Przemienienia Pańskiego, pochodzi – jak piszą historycy – z czasu pierwszej rozbudowy kościoła w 1655 r.
Ołtarz Najświętszego Serca Pana Jezusa – nawa boczna
Mimo pochodzenia z okresu barokowego, co potwierdza jego budowa i zdobnictwo, ma również elementy klasycyzujące, które mogły być wprowadzane w czasie jednej z renowacji. 
Jego obecne istnienie zawdzięczamy wielokrotnym odnowieniem w czasie ponad trzywiekowego istnienia. 
W bocznej kaplicy kościoła znajduje się ołtarz poświęcony założycielowi zgromadzenia franciszkanów świętemuFranciszkowi z Asyżu. Drewniany ołtarz, pokryty polichromią, nawiązuje do epoki klasycyzmu.
W niszy nastawy ołtarzowej znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca Biedaczynę z Asyżu, a w zwieńczeniu, w owalnym medalionie płaskorzeźba z Małgorzatą Marią Alacoque. 
Święci, żyjąc w różnych epokach, swym wielkim nabożeństwem do Ukrzyżowanego Chrystusa i Jego Najświętszego Serca, już za życia zasłużyli sobie na świętość. Obydwoje otrzymali też Stygmaty Męki Pańskiej.
Zachowała się także barokowa ambona, organy i krucyfiks. Kamienną chrzcielnicę z 1705 r. przykrywa ażurowa pokrywa drewniana, przedstawiająca cztery delfiny podtrzymujące kopułkę z gołębicą na szczycie. 
Najcenniejsze obrazy z wyposażenia kościoła to Zwiastowanie Anielskie z XV w. i Święta Rozmowa (Santa Conversazione – Matka Boska ze Świętymi) z początku XVI w. 
Obrazy te zostały przeniesione w roku 1913 do Muzeum Narodowego w Krakowie. Trzeci obraz to Święta Katarzyna z przełomu XV i XVI w. (od 1903 r. znajduje się w Muzeum Archidiecezjalnym w Krakowie).